Ο ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΤΟΥ...

ΑΠΟ ΤΟ http://eleftheriahtipota.blogspot.com/

Το άργησα λίγο γιατί σκεφτόμουνα μήπως τυχόν γράψω βλακείες. Μα και οι βλακείες για τους ανθρώπους είναι, κυρίως αυτές… Οπότε συγχωρήστε με αν παρακάτω έχω γράψει πολλές.
Σας το παραδίδω...

Διακοπές, άδεια, ξεκούραση, χαλάρωση…
Λέξεις που ακούγονται συνήθως την καλοκαιρινή περίοδο και έχουν ιδιαίτερη σημασία για όλους μας.

Φαντάζομαι πως από τότε που ο Καπιταλισμός κατάλαβε ότι δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στύβοντας ολοκληρωτικά τους εργαζόμενους, εφηύρε το δικαίωμα των διακοπών. Η αλήθεια είναι πως δε γνωρίζω πότε έγινε αυτό για πρώτη φορά, πότε δηλαδή το σύστημα αντελήφθη την αναγκαιότητα της… διακοπής, της άδειας (τι σημαίνει "άδεια"; Μήπως πως όταν δεν δουλεύεις πρέπει να νιώθεις… άδειος;), πάντως στις μέρες μας θεωρούνται αναπόσπαστο κομμάτι του εργασιακού βίου (αν και πρόκειται για βραχεία διακοπή του).

Φαντάζομαι πάλι, πως το διάστημα που μετέβη η Ευρώπη από το φεουδαρχικό σύστημα στο καπιταλιστικό, που ο αγρότης του μεσαίωνα και τα κατάλοιπά του πέρασαν στην εκμετάλλευση του ιστορικά τότε νιόφερτου Αστού, που οι τίτλοι ευγενείας τυπικά έπαψαν να ισχύουν και ο ενδο-αστικός Βιομηχανικός Ανταγωνισμός άρχισε να διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στον κόσμο (τουλάχιστον στον δυτικό με παράπλευρη βέβαια απώλεια τον μη δυτικό), στα χρόνια του ξεριζώματος των αγροτών από τις γαίες και του "φυτέματός" τους στις νιόφερτες Μανιφακτούρες των Άστεων, της εξαθλίωσης ανδρών, γυναικών, παιδιών, σε εκείνα τα χρόνια οι διακοπές δε θα μπορούσαν να υπάρχουν.
Ήταν διάστημα εκρηκτικής εγκαθίδρυσης του Καπιταλισμού, όλα τα υπόλοιπα βρίσκονταν σε Πέμπτη μοίρα. Το πιο σημαντικό βέβαια είναι ότι δε θα μπορούσε να περάσει ως έννοια ούτε και από το μυαλό του οποιουδήποτε εργάτη εκείνης της εποχής.
Όταν προσπαθείς να επιβιώσεις δεν σκέφτεσαι πολυτελώς.

Ο Καπιταλισμός βέβαια προχώρησε.
Έδωσε ανέσεις, επέτρεψε λειτουργία συνδικάτων, νομιμοποίησε το απεργιακό δικαίωμα, βαπτίστηκε στην κολυμπήθρα του Δημοκρατικού- Κοινοβουλευτικού Σιλωάμ.
O Κοινοβουλευτισμός –βασικός σύμμαχος του Καπιταλισμού- ξεκίνησε Αγγλικός και κατάληξε Παγκόσμιος. Ο Καπιταλισμός είχε περισσότερες αφετηρίες καταλήγοντας κι εκείνος παγκόσμιος. Σε κάθε χώρα ντύθηκε τις συνήθειες και τα ήθη της. Όμως τα πρωτεύοντα χαρακτηριστικά του δεν τα απεκδύθηκε. Αν το έκανε θα αυτο-ακυρωνόταν. Χρησιμοποιώντας και την αμυντική στάση της Φροϋδικής εκλογίκευσης (αφού επικρατεί η δική μου λογική τότε όσα κάνω είναι λογικά, άρα όσοι διαφωνούν μαζί μου παραλογίζονται) κραύγασε μπροστά στο πρόσωπο του εργάτη: "Τι άλλο θες; Όλα στα έχω δώσει. Μόνο τα μέσα παραγωγής μη μου ζητήσεις. Μόνο μην προσπαθήσεις να με "απαλλάξεις" από το Κρατικό μου επικάλυμμα. Κάνε λίγο πίσω σε ό,τι αφορά το Δημοκρατικό μου μανδύα και θα τα βρούμε… Εγώ θα σε αφήσω να φτιάξεις και πολιτικά κόμματα για να διεκδικήσεις ό,τι θες". Το Κεφάλαιο σε ρόλο καθοδηγητή και κινητή της Ιστορίας.

Στις μέρες μας που ο Καπιταλισμός έχει αλλάξει μορφή και τρόπο, η άδεια που τότε δεν περνούσε ως έννοια καν από το μυαλό του εργάτη είναι καθεστώς και μάλιστα θεσμοθετημένο, δηλαδή ευλογημένο από το Κράτος. Είναι καπιταλιστικό τερτίπι, άσχετα αν προφανώς επιτεύχθη μετά από εργατικούς αγώνες. Κάποιος ήθελε να επιτρέψει την ύπαρξη του δικαιώματος αυτού, χωρίς με αυτό να θέλω να ακυρώσω τους αγώνες για την επίτευξή του. Είναι σαν το δικαίωμα της ψήφου: το έχουν όλοι μα σχεδόν κανείς δεν ξέρει τι είναι, δεν γνωρίζει τι ακριβώς να το κάνει, δεν γνωρίζει πώς ήταν κάποτε και πώς κατάντησε σήμερα.
Καλώς έχουμε το δικαίωμα στη Διακοπή, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτό υφίσταται μέσα σε ένα Σύστημα που τον υπόλοιπο καιρό δεν χαλαρώνει, δεν παλινδρομεί ή όταν παλινδρομεί ξέρει το λόγο.

Ο Καπιταλισμός διακόπτει τις εργασίες του το ίδιο διάστημα με εμάς, τους υπηρέτες του. "Αφεντικά και δούλοι σκατά γινήκαμε ούλοι" δηλαδή. Βέβαια το ότι κάνουμε διακοπές δεν είναι καθόλου αμελητέο. Όμως πρόκειται για ένα μικρό ή μεγαλύτερο διάστημα απόδρασης από την πραγματικότητα και μόνο αυτό… Δεν θα μου πει κανείς: σταμάτα και έλα όποτε θες ή αν δεν θες μην έρθεις κιόλας. Σταματάω για να επανέλθω δριμύτερος.
Αυτό έχει σημασία: να έλθω πιο δυνατός, περισσότερο ακμαίος, πιο γεμάτος. Όχι γεμάτος για μένα, όχι διακοπή για την αναστήλωση του Είναι μου, σωματικού και κυρίως πνευματικού. Όχι για αυτό. Αλλά για την επιχείρηση, τη δουλειά, την καθημερινότητα, το Είναι του Καπιταλισμού. Γιατί σημασία δεν έχω εγώ ή τα θέλω μου. Σημασία έχει κατά πρώτον η επιβίωση του Συστήματος και δευτερευόντως έρχομαι εγώ, γιατί πρέπει να υπάρχουν και κάποιοι που να δουλεύουν τη μηχανή. Χωρίς αυτό δεν υπάρχω, δεν ζω, δεν μπορώ να ονειρευτώ. Και εδώ πέφτει το δόλωμα της καριέρας που πάνω του έχουν στηθεί Πανεπιστημία, Κολλέγια, διανοούμενοι, οικονομολόγοι και λοιπά μονοδιάστατα ανθρωπάκια, μεταξύ αυτών και κάποιοι από εμάς. Και βέβαια πάντα θα υπάρχει κάποιος που θα ρωτήσει: "πέρασες καλά στις Διακοπές; Γέμισες καθόλου τις μπαταρίες σου;".Εγώ, ο άνθρωπος, σαν μηχανή. Μπαταρίες = ενέργεια. Ενέργεια για ποιόν σκοπό, με τι όφελος; Ποιός με ρώτησε πού και πώς θέλω να "ξοδέψω" την ενέργειά μου; Με ποιές προϋποθέσεις πουλώ την ενέργειά μου, σε ποιούς και γιατί; Παλιά, κλασσικά ερωτήματα που για μένα πέρα από μαρξισμούς, αναρχισμούς (και όλους τους –ισμούς) πρέπει να τα σκεφτεί ο καθένας μόνος του για να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.

Για να δούμε τώρα τι κάνουμε όλοι μας στις διακοπές. Επιλέγουμε καταρχήν που θέλουμε να πάμε. Εξοικονομούμε χρήματα (μάλιστα παίρνουμε και επίδομα για αυτό) και βουρ για βουνό ή θάλασσα. Όπου πάμε προσπαθούμε να "αφοδεύσουμε" άγχη και προβλήματα του προηγούμενου διαστήματος, να κάνουμε σεξ, να πιούμε ή να μην πιούμε, να διασκεδάσουμε ή να χαλαρώσουμε, να κάνουμε και να ζήσουμε όσα δεν μπορέσαμε να κάνουμε και να ζήσουμε το προηγούμενο διάστημα. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα μεγαλύτερο Σαββατοκύριακο. ένα Σ.Κ. διαρκείας. Όλα αυτά ποικίλουν ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του καθενός από εμάς, την προσωπικότητά του, την ψυχολογική του υπόσταση και πολλούς άλλους παράγοντες.

Μια ολόκληρη Κρατική και εφοπλιστική Βιομηχανία έχει στηθεί στις πλάτες μας προεξάρχοντος του Υπουργείου Τουρισμού, του Υπουργείου Γυρολόγων δηλαδή. Μάλιστα η Ελλάδα στηρίζεται ιδιαίτερα σε αυτή τη Βιομηχανία θάλασσας, αρχαιοτήτων, ήλιου, ρακόμελου και λοιπών πνευματικών, βρώσιμων και πόσιμων εδεσμάτων (παλιά είχαμε και τα διεθνώς γνωστά "Ελληνικά Καμάκια". Τα τελευταία χρόνια έχουν εκλείψει). Δημοσιογράφοι και αναλυτές μάς προτρέπουν να προτιμήσουμε την Ελλάδα για τις διακοπές μας, γιατί έτσι θα τονώσουμε το Εθνικό Προϊόν. Άσχετα αν ας πούμε στην Τουρκία το κόστος μπορεί να είναι μικρότερο. Εκπνορνευτική χρησιμοποίηση της Εθνικής Συνείδησης, για όποιον διαθέτει τέτοια. Πρέπει να σκεφτείς δηλαδή εκτός από την Ξεκούρασή σου και το Έθνος σου: τον προϋπολογισμό του, το έλλειμά του, τους υπαλλήλους που στηρίζονται σε εσένα για να μη χάσουν τη δουλειά τους. Είσαι υπεύθυνος για το Έθνος οποιαδήποτε στιγμή, σε οποιαδήποτε φάση, όσο κουρασμένος κι αν νιώθεις…

Σε όλα αυτά έχει μεγάλη σημασία ο χρόνος γιατί ο χρόνος είναι χρήμα (τι χυδαία φράση). Πόσες μέρες θα πας; Μία εβδομάδα; Μήπως δύο; Και που να πας; Στο εξοχικό που αυθαίρετα έφτιαξε ο μπαμπάς στο χωριό (και που νομιμοποίησε η Εθνική σου Αντιπροσωπεία) ή σε κάμπινγκ ή δωμάτιο κάποιου νησιού; Αν πας μια βδομάδα επαρκεί για να φορτίσεις τις ήδη καμένες μπαταρίες σου ή μήπως χρειάζονται δύο; Τα λεφτά φτάνουν για δύο; Όσες λύσεις τόσα και τα προβλήματα. Δεν μπορεί ο Καπιταλισμός να στα προσφέρει όλα. Πρέπει κι εσύ να βοηθήσεις. Θα σε διευκολύνει βέβαια, αλλά πρέπει κι εσύ να βιώσεις τη δικιά σου περιπέτεια προκειμένου να "φορτιστείς".

Θα πας σε γνωστούς ή εναλλακτικούς προορισμούς; Θα πάρεις ρούχα για νυφοπάζαρο ή πιο άνετα και "ανεξάρτητα"; Θα μου πει κάποιος πως αυτά εξαρτώνται από την προσωπικότητα και τα θέλω του καθενός. Δε θα διαφωνήσω, αλλά εδώ πρέπει να θυμίσω τους όρους "Οικοδόμημα" και "Εποικοδόμημα". Το εποικοδόμημα σε μερικές περιπτώσεις καλύπτει το οικοδόμημα (π.χ. μισθός 700 ευρώ-αγορά τσάντας 400 ευρώ).

Και πρέπει να πω ότι όλα αυτά ισχύουν σε οποιοδήποτε καθεστώς εγκαθιδρύεται παρά τη θέληση του ανθρώπου, επιβάλλει άποψη και κυρίως βούληση, συγχωνεύει κομφορμισμό και εναλλακτικότητα κι όλα αυτά τα προσφέρει σε συσκευασία ελευθερίας με επικάλυψη αυθόρμητης επιλογής. Μπορείς να πάς όπου θες για 15 μέρες, αλλά όταν γυρίσεις θα είσαι δικός μου και μόνος δικός μου.

Ωσότου λοιπόν φίλοι μου η δουλειά (καλύτερα η εργασία) γίνει παιχνίδι, όπως οραματιζόταν ο Φουριέ, όλοι θα μαζεύουμε κομμάτια και φωτογραφίες διακοπών για να διασκεδάζουμε τον υπόλοιπο άχαρο χρόνο μας.