6/7/09

ΑΝΑΡΧΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ...

ΑΠΟ ΤΟ
Μια προσπάθεια προσέγγισης. Οι Διαφωνίες είναι ΕΥΠΡΟΣΔΕΚΤΕΣ ΚΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ

Πόσο "Νέο"- μπορεί να είναι ο Κοινωνικός Αναρχισμός; Τι θα μπορούσε να προσφέρει στη σύγχρονη πολύπαθη εποχή; Οι "Νεο"-Αναρχικοί προσπαθούν να συνδέσουν τις βασικές αξίες και προτάγματα του Αναρχισμού με τη συγχρονικότητα των κοινωνικών προβλημάτων και των πιθανών διεξόδων από αυτά. 'Οποιος βλεπει σε οποιαδήποτε μορφή Αναρχισμού (¨παλιού¨-"νέου") μόνο τρομοκρατία, γκαζάκια και μολότοφ ή είναι χαζός ή το κάνει επίτηδες ή επιτρέπει στο μυαλό του να πληροφορείται μόνο από τα δελτία ειδήσεων των οκτώ.
Γιατί με αυτή τη λογική, μπορεί κάποιος να δει στον τρέχοντα Φιλελευθερισμό απάτες και Σκάνδαλα, στη Σοσιαλδημοκρατία φιλελευθεροποίηση και ανέχεια, στον Κομμουνισμό άρνηση και κοινωνικό αναχωρητισμό και φυσικά σε οποιαδήποτε άλλη ιδεολογία ή απόφυση αυτής μπορούν να εντοπιστούν στρεβλώσεις και παραποιήσεις.
Αυτό είναι το μόνο σίγουρο και το θεωρώ απόλυτα λογικό. Καμία θεωρία δεν αποτελεί πανάκεια, καμία θεωρία δε λύνει όλα τα προβλήματα των κοινωνικών ομάδων ούτε και θα τα λύσει κάποτε. Το απλοϊκό λοιπόν επιχείρημα πως ο Αναρχισμός είναι βία και μόνο αυτό δεν ευσταθεί. Άλλωστε υπάρχει κάποια ιδεολογία χωρίς βία υποβόσκουσα ή φανερή; Γιατί αν δεχθούμε πως Αναρχισμός= Βία, τότε όλοι οι ασκούντες βία είναι Αναρχικοί, ενώ όσοι τίθενται κατά της βίας δε θα μπορέσουν ποτέ, ακόμα κι αν ήθελαν, να γίνουνΑναρχικοί.Ο "Νεο"-Αναρχισμός λοιπόν δε σημαίνει "Νεο"-Βία, αλλά επαναπροσδιορισμό της Αναρχικής θεωρίας στα σημερινά δεδομένα, στις απαιτήσεις των καιρών.Βέβαια η Αναρχική θεωρία δεν αποτελεί συμπαγή ολότητα και συνεπώς δεν είναι εύκολα διαχειρίσιμη, όπως όλες οι πολιτικές θεωρίες άλλωστε. Μιλάω για Πολιτικές Θεωρίες, όχι για συτήματα διαχείρισης Εξουσίας.Δεν είναι μαγειρική συνταγή με συγκεκριμένες δόσεις και ψήσιμο σε χαμηλή φωτιά. Η επαγρύπνηση και η αποφυγή αγκυλώσεων είναι απαραίτητα συστατικά. Οι βασικοί στόχοι όμως παραμένουν.
Η εποχή μας δεν είναι αυτή του Μπακούνιν ή του Κροπότκιν για παράδειγμα. Δεν είναι καν αυτή του Μπούκτσιν. Τα δεδομένα είναι διαφορετικά και κυρίως η τεχνολογική έξαρση μάλλον δημιουργεί νέες προοπτικές για άμεσες ή τουλάχιστον διαφορετικές παρεμβάσεις ( Μαρκούζε, Καστοριάδης και άλλοι είχαν μιλήσει καίρια για τέτοια θέματα πριν χρόνια). Ο "Νέο"-Αναρχισμός λοιπόν δεν αλλάζει το όραμα του Κλασικού Αναρχισμού για τη μελλοντική κοινωνία, ψάχνει όμως δυνατότητες "εκμετάλλευσης" κοινωνικών και τεχνολογικών πόρων, ώστε το όραμα να καταστεί περισσότερο άμεσο και λιγότερο ουτοπικό. Να μπορεί να κατηγοριοποιηθεί με όρους καθημερινότητας και σε επίπεδο έστω μικρών νικών, νικών που δημιουργούν ρήγματα στη σκέψη, αν όχι στην απολυτοσύνη μιας πράξης.
Δύο κυρίως πεδία απασχολούν το "Νεο"-Αναρχισμό:
Η Οριζοντιοποίηση της Ιεραρχίας (δηλαδή Μη Ιεραρχία)
και
Οι Δυνατότητες του Διαδικτύου
ΜΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ
Το σύστημα εργασίας μέσα στο οποίο όλοι σχεδόν κινούμαστε, δεν είναι πλέον τόσο ιεραρχικό όσο παλιότερα ή τουλάχιστον δεν θέλει να φαίνεται έτσι πια. Δε φαντάζει τόσο απόλυτο και σκληρό, ο προϊστάμενος δεν αποτελεί αυθεντία, οι νεότερες γενιές Μάνατζερς έχουν διδαχθεί άλλες τακτικές. Μεγάλο κομμάτι των «επιστημών» του Μάνατζμεντ και των Βιομηχανικών Σχέσεων έχουν αλλάξει προοπτική και πλεύση. Οι επιχειρησιακές θεωρίες έχουν αρχίσει να επικεντρώνονται στον ανθρώπινο παράγοντα, πάντα βέβαια με την προοπτική του κέρδους, της επέκτασης και των κανόνων του σύγχρονου επιχειρείν. Στρέφουν την προσοχή τους περισσότερο στο ανθρώπινο δυναμικό και ισχυρίζονται ξεκάθαρα, ότι είναι πιο σημαντικό από τα υλικά κεφάλαια. Βέβαια οι άνθρωποι ήταν πάντα σπουδαίο υλικό για τις επιχειρήσεις, αλλά τώρα ο τρόπος προσέγγισης έχει αρχίζει να αλλάζει πρόσωπο. Όπως λοιπόν υπήρχε ο "Σοσιαλισμός με Ανθρώπινο Πρόσωπο", έτσι προέκυψε και η "Επιχείρηση με Ανθρώπινο Πρόσωπο". Ο καπιταλισμός… σοσιαλίζει. Φαίνεται να εμπεριέχει μορφές αυτο-οργάνωσης και αμεσότητας, που πριν δεκαπέντε χρόνια ήταν αδύνατο να προβλεφθούν. Πολλές συναντήσεις (sic. Meetings) με τη συμμετοχή χαμηλόβαθμων στελεχών, μικρές άτυπες ομάδες που λειτουργούν ως πυρήνες σκέψης και δράσης, προϊστάμενοι που δε διατάζουν αλλά ζητάνε τη γνώμη σου, εξειδίκευση ταυτόχρονα με προσπάθεια για σφαιρική γνώση της δουλειάς της Διεύθυνσης που τυχαίνει να εργάζεσαι κ.α.Φαίνεται λοιπόν ότι η αλληλεγγύη δεν είναι το όπλο των λαών, αλλά συνεχίζει να αποτελεί το μυστικό όπλο των επιχειρηματιών, το κρυφό όπλο του Καπιταλισμού. Το κέρδος ενώνει, οι επιχειρήσεις είναι οι φορείς του και έτσι ενώ φαίνεται να ανταγωνίζονται, ζουν και αναπνέουν μέσα στο ίδιο περιβάλλον, ένα περιβάλλον που φυσικά δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τη συμμετοχή και την υποστήριξή μας (πως να κάνεις κι αλλιώς θα μου πεις;).Ο "Νεο"-Καπιταλισμός εγκολπώνοντας στην περιρρέουσα "ουσία" του αμεσοδημοκρατικά προτάγματα και οριζόντιες σχέσεις προϊσταμένων – υφισταμένων δείχνει το δρόμο.Σήμερα, μέσα στην Καπιταλιστική Επιχείρηση λειτουργούν ταυτόχρονα ιεραρχικές και μη ιεραρχικές δομές. Νομίζω πως αυτό από μόνο του είναι κάτι πρωτόγνωρο. Βέβαια ποτέ δε θα γίνει η οργάνωση της Επιχείρησης μη ιεραρχική. Η Εταιρική κουλτούρα δεν το επιτρέπει. Η Γραφειοκρατία θα είναι πάντα στο προσκήνιο. Όσο όμως συμφέρει την Επιχείρηση, οι αντίθετες δομές θα συνυπάρχουν και θα χρησιμοποιεί είτε τη μία, είτε την άλλη κατά το κερδοφόρο δοκούν. Πάντα θα υπάρχουν Προϊστάμενοι, Υποδιευθυντές, Διευθυντές κ.τ.λ.. Άλλωστε η επιχείρηση είναι εργασιακός στρατός. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει όλοι, Μεγαλόβαθμους Μόνιμους του Στρατού να αποστρατεύονται και αμέσως να βρίσκουν δουλειά ως Διευθυντές Ανθρώπινου Δυναμικού σε μεγάλες Επιχειρήσεις;Από την άλλη, αν εμείς δε στοχεύουμε στο επιχειρηματικό κέρδος, μπορούμε να στοχεύσουμε στο κοινωνικό κέρδος; Να κάνουμε meetings(sic) στις γειτονιές, να σταματήσουμε τους Αρχηγισμούς στο κοινωνικό πεδίο, να συνεργαστούμε.

Αν οι επιχειρήσεις κατάφεραν να φτιάξουν μικρά «σοβιέτ», να ενώσουν ανθρώπους, να οριζοντιοποιήσουν-τηρουμένων των αναλογιών- τις εργασιακές σχέσεις και να πείσουν για την αναγκαιότητα ύπαρξής τους, εμείς ως κοινωνία γιατί δε μπορούμε;
Η προσπάθεια για μη-ιεραρχία στην επιχείρηση δεν είναι κάτι που στηρίζεται σε κοινό όραμα και στόχους. Όλοι μέσα σε αυτό ψάχνουν το ατομικό τους κέρδος, την ανέλιξη τους στην ιεραρχία, την ανάπτυξη και επέκταση της επιχείρησης, πάντα προς ίδιον όφελος. Το γεγονός πως μια δουλειά μπορεί να έχει περισσότερο ενδιαφέρον από κάποια άλλη λίγη σημασία έχει. Ο σκοπός είναι κοινός. Υπάρχει ισχυρή ψευδαίσθηση οριζόντιων δομών, επίφαση φιλελευθεροποίησης εργασιακών σχέσεων, τζινάκι τις Παρασκευές, αλλά η καθετοποίηση υποβόσκει στο φόντο και καραδοκεί. Είναι σαν να λες ότι υπάρχει κάποτε περίπτωση η Αστυνομία να γίνει μη-ιεραρχική. Υπάρχει τέτοια περίπτωση;
Λένε λοιπόν οι "Νεο"-Αναρχικοί: αφού στις επιχειρήσεις γίνεται προσπάθεια για εκδημοκρατισμό και κοινο-νοημοσύνη, αφού σκέψεις και προτάσεις του εργατικού κινήματος τέθηκαν στην υπηρεσία του Καπιταλισμού, δεν πρέπει οι εργαζόμενοι να διεκδικήσουν τα κεκτημένα; Δεν πρέπει να σκεφτούν και να προσπαθήσουν να δράσουν; Δεν πρέπει να αυτο-οργανωθούν, να συστήσουν μικρές ή μεγάλες ομάδες σκέψης και δράσης; Είναι δυνατόν μόνο το κέρδος να λειτουργεί ως μηχανή σκέψης και πράξης; Η δημιουργικότητα μόνο στη δουλειά λογίζεται; Αν κάτι δεν αποτιμάται σε χρήματα, παύει να αξίζει τον κόπο; Δεν υπάρχει Αξία Χρήσης; Μόνο η Αξία Ανταλλαγής ισχύει; Αφού λοιπόν στις επιχειρήσεις υιοθετούνται αμεσοδημοκρατικές πρακτικές και ελευθεριάζον κλίμα (ερήμην των περισσοτέρων συμμετεχόντων) και αφού αυτό λειτουργεί έστω και ως ψυχολογικό έναυσμα, γιατί εμείς δεν μπορούμε να το δούμε και να αντιγράψουμε το αντιδάνειο;Οι "Νέο"-Αναρχικοί ισχυρίζονται πως αφού το Σύστημα Κυριαρχίας μπορεί, τότε μπορούμε κι εμείς. Και μάλλον δεν έχουν άδικο.
ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Το διαδίκτυο είναι τοις πάσι γνωστό πως έχει αμεσοδημοκρατική δομή και αντίστοιχη δυνατότητα πράξης. Οι δομές του είναι οριζόντιες και αυτό συμπεραίνεται από το απλό παράδειγμα των παιχνιδιών που μπορούν να παίξουν 4-5 άτομα ταυτόχρονα έως συνθετότερες λειτουργίες όπως για παράδειγμα κοινωνικές κινήσεις που μπορεί να προκαλέσει ή να επισπεύσει, bloggers που μπορούν να επικοινωνήσουν αδιαμεσολάβητα μεταξύ τους κ.α.
Η ιδέα της διαρκούς συνέλευσης που πλανάται ως φάντασμα πάνω από το Αναρχικό κίνημα από τη γέννησή του, έχει σήμερα τις υλικές δυνατότητες να επιτευχθεί. Η αυτόνομη οργάνωση, χωρίς Παγιωμένες Ιεραρχήσεις και Πολιτικάντικη Αριστοκρατία είναι μπροστά μας. Όλα αυτά βέβαια εγκυμονούν και κινδύνους. Πολλοί άνθρωποι μαζεμένοι σε ένα χώρο ελέγχονται πιο εύκολα και με λιγότερο κόπο. Βούτυρο στο ψωμί των Κρατικών Αρχών Ελέγχου δηλαδή. Όμως το Διαδίκτυο-όπως το σύνολο της τεχνολογίας- γεννάει, ανάλογα με τη χρήση, του θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα. Αν υπάρχει κάποιος άμεσος αγώνας αυτή τη στιγμή-και πέρα από όλα τα άλλα- είναι να υπερασπιστούμε την αυτονομία του Κοινωνικού Διαδικτύου.
Γιατί ο αγώνας ήταν πάντα για την Ελευθερία, άσχετα από τις μορφές που έπαιρνε. Και σήμερα για την Ελευθερία πρόκειται.Η Πληροφορία ίσως είναι το ένα από τα κρίσιμα σύγχρονα Ελευθεριακά διακυβεύματα . Πληροφορία και Άποψη Δύο φοβογόνες παράμετροι για κάθε Κρατική Εξουσία...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου